برگی از زندگینامه ،سوابق و فعالیتهای آیت الله حاج شیخ محمد علی مقدس

قبل از انقلاب

آیت الله حاج شیخ محمد علی مقدس فرزند مرحوم عبدالکریم و داماد حاج شیخ غلامرضا فیروزیان(داماد مرحوم حاج شیخ عباسعلی اسلامی) ، به سال 1317 در اصفهان ، در خانواده ای مذهبی چشم به جهان گشودند.
از آنجا که منزل پدر مرحومشان همواره میعادگاه علمای برجسته مانند آیات عظام و حجج اسلام:
حاج شیخ محمدحسن عالم نجف آبادی ، حاج ملا حسینعلی صدیقین، حاج آقا رحیم ارباب ، خادمی ، طیب ، حاج سید ابوالحسن درچه ای ، مرحوم شمس آبادی، حاج شیخ اکبر هاشمی رفسنجانی و...
بوده و پیوسته آنانرا به منزل دعوت مینمودند ، ایشان نیز از همان دوران طفولیت به علما و علوم دینی علاقه ی زیادی پیدا کردند و پس از طی دوران تحصیلی متوسطه تصمیم به ورود به حوزه ی علمیه و تحصیلات طلبگی گرفتند و زیر نظر دایی خود(حاج آقای رحیمیان) سطح اول و علوم مقدماتی را نزد اساتید بزرگ اصفهان ادامه دادند و در سال 1340 با تشویق و پیشنهاد مرحوم آیت الله منتظری تصمیم به ورود به حوزه ی علمیه ی قم گرفته و به محض ورود با آیت الله صانعی و بعد آیت الله طاهری هم حجره شدند و سطح عالی و دروس جنبی را نزد اساتیدی همچون آیات عظام: مکارم ، نوری همدانی ، اعتمادی ، صالحی نجف آبادی ، نوراللهی ، حاج آقا رضا صدر(برادر امام موسی صدر)، سلطانی، مشکینی
و دروس خارج را نزد حضراتی چون آیات عظام:
امام خمینی ، منتظری ،گلپایگانی ، شریعتمداری ، نجفی مرعشی ، اراکی ، محقق داماد ، حائری ، میرزاهاشم آملی و حاج شیخ عباسعلی شاهرودی
و فلسفه را نزد آیات عظام : شهید مفتح ، شهید مطهری ، جوادی آملی و... خواندند و از هریک بهره ها بردند.
ایشان همچنین در جلسه ی اصفهانیها که به ابتکار آیت الله منتظری تشکیل و فضلای اصفهانی نظیر: حاج شیخ محمد یزدی ، فاضل هرندی ، مقتدایی و.. در آن شرکت میکردند، حضور فعال داشتند و جایزه ی ممتاز مقاله نویسی را نصیب خود نمودند.
زمستان 1341 که مسئله ی انجمن های ایالتی و ولایتی در مجلس شورا تصویب شد و مراجع به آن اعتراض و نهضت شروع شد ایشان با طلاب مبارز همراه بودند و حجره ی ایشان در مدرسه ی فیضیه مرکز تجمع روحانیون مبارز و صاحب نام بود.
ایشان در حادثه ی مدرسه فیضیه شدیدا مجروح شدند و آسیب جدی دیدند طوری که خبر فوتشان به اصفهان رسید و باعث نگرانی علما و طلاب شدکه به همین علت امام راحل به ایشان میگویند به اصفهان بروید و معالجه و استراحت کنید، ایشان در خاطراتشان راجع به این موضوع آورده اند: ( در قضیه ی فیضیه دوم فروردین 42 سخت مصدوم و در بیمارستان فاطمی قم بستری شدم و پس از چند روز با پیشنهاد آیت الله خمینی جهت معالجه به اصفهان رفتم و لذا در سخنرانی عاشورای امام حضور نداشتم و پس از دسترسی به نوار سخنرانی از علما و سخنرانان مبارز اصفهان که با آنها آشنایی داشتم مانند حضرات آیات و حجج الاسلام والمسلمین : خادمی ، طیب ، طاهری ، احمدی ، شمس آبادی ، امامی ، مظاهری ،رهبر، رحیمیان، خلدی ، نیری ،میرلوحی و... برای ناهار دعوت و سخنرانی عاشورای امام را برای آنان گذاشتم که خبر آن به ساواک رسید و فردای آنروز به منزل ریختند و برای اولین بار گذارم به ساواک افتاد)
آیت الله حاج شیخ محمد علی مقدس در آنزمان در امور فرهنگی همواره با شهید مظلوم دکتر بهشتی مرتبط و همراه بوده و در مدرسه ی حقانی نیز در کنار تدریس معاون شهید قدوسی مدیر مدرسه بودند.
ایشان به اقصی نقاط کشور برای تبلیغ سفر میکردند و همواره تحت تعقیب ساواک و ژاندارمری قرار داشتند که شهید قدوسی خطاب به ایشان گفته بودند:( ساواکیها اصرار زیادی داشتند و آدرس منزلتان را میخواستند و ما در جواب به آنان گفتیم ما با خود آقای مقدس کار داریم نه با آدرس منزلشان..)
با اینحال بارها به منزل ایشان ریختند و وی را به ساواک و شهربانی منتقل کردند.
در سال 43 که حضرت امام به ترکیه تبعید وعده ای از علما نیز دستگیر یا تبعید شده بودند ایشان اوضاع را خطرناک و مسولیت خود را دو چندان تشخیص دادند و جهت مذاکره و مشاوره پیرامون این بحث به منزل علمای در تبعید مانند آیت الله جنتی و پس از آن به منزل علمای فعال و مبارز حضرات آیات هاشمی رفسنجانی و دکتر بهشتی رفته و مسائل را در میان میگذارند که آنها در پاسخ میگویند بهتر است خودتان عنان کار را به دست بگیرید و فعالیتها و جلسات و مباحثات علمی و سیاسی را به شکل جدی تر آغاز کنید.
در نتیجه ی این مذاکرات به محض ورود به قم دوستان مبارز و فعال و آقایانی نظیر جواهری، عباسعلی روحانی ، عبدالله نوری ، دری نجف آبادی ، هاشمی ، سلطانی ، دکتر آیت و... را به منزل دعوت و جلسات اولیه را با حضور آیت الله بهشتی شروع و سپس ادامه میدهند.
امور فرهنگی و مبارزات ایشان در قم و تهران تا سال 56 ادامه یافت که پس از آن به دعوت و پیشنهاد آیت الله طاهری به اصفهان رفتند و در کنار آن بزرگوار و دیگر دوستانشان به فعالیتها و مبارزات ادامه دادند تا انقلاب اسلامی به پیروزی رسید.

پس از پیروزی انقلاب

در روز های اول پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی و قبل از به ثبات رسیدن امور کشور، آیت الله حاج شیخ محمد علی مقدس در قضیه ی تحصن روحانیون مبارز در دانشگاه تهران از روحانیون فعال در این امر محسوب میشدند.
سپس بعد از مشورت با آیت الله طاهری برای انتقال مهمات از ذوب آهن به هوانیروز اقدام کردند و رسما به همراه مرحوم آیت الله طاهری و چند نفر دیگر از علمای نزدیک به ایشان فعالیتهای اجرایی خود را در عرصه ی سیاست و سیاسنگذاری آغاز و با تلاش و پشتکار مثال زدنی به خدمت صادقانه به ملت پرداختند .
همچنین ایشان همواره یاور آیت الله طاهری در پشتیبانی از جبهه های جنگ هشت سال دفاع مقدس بوده و در عملیاتهای مختلف درکنار فرماندهان و رزمندگان خالصی همچون شهید حاج حسین خرازی ،سردار شهید احمد کاظمی ، شهید صیاد شیرازی ، سردار رحیم صفوی و...حضور فعال داشتند و پیوسته کمک های مالی و معنوی ایشان به جبهه های جنگ ارسال میشد.
ایشان بارها به دلیل حسن خدمت صادقانه و زحمات شبانه روزی مورد تقدیر مقامات مختلف از جمله رییس جمهور و نخست وزیر وقت قرار گرفتند .
از فعالیتهای اجرایی آیت الله مقدس پس از پیروزی انقلاب به طور خلاصه میتوان به موارد ذیل اشاره کرد:
- امام جمعه موقت اصفهان
- امام جمعه دولت آباد
- عضو شورای عالی نهاد های انقلاب
- ریاست هیئت تجدید نظر بازسازی دانشگاهها
- مسئولیت دفتر حضرت آیت الله طاهری
- نماینده ی امام و حاکم شرع هیئت های 7نفره استان اصفهان و چهار و محال بختیاری
- نماینده شورای نگهبان در انتخابات
- امام جماعت دانشگاه اصفهان از بدو شروع و افتتاح دانشگاه پس از پیروزی انقلاب
- ریاست شورای مشارکتهای مردمی بهزیستی
- تشکیل کمیته انقلاب برای بعضی شهرستانها
- تاسیس روحانیت مبارز با کمک دوستان
- تشکیل بنیاد ازدواج
- عضویت شورای بهزیستی به نمایندگی آیت الله طاهری
- تدریس در دانشگاه های مختلف: علامه طباطبایی تهران ،دانشگاه اصفهان، دانشگاه علوم پزشکی ، دانشگاه علوم قرآن اوقاف تهران و...
- تدریس احکام استدلالی و اخلاق جهت مسئولین جهاد سازندگی
- تدریس اصول عقائد جهت کارمندان کشاورزی
- تدریس احکام اراضی جهت اعضا و کارمندان هیئت 7نفره واگذاری زمین
- تدریس قوائد فقهیه جهت دبیران آموزش و پرورش
- تدریس در کانون توحید
- تدریس در حوزه های مختلف
- تاسیس و تشکیل خیریه و صندوق های قرض الحسنه : هجرت و شهدای محراب دانشگاه اصفهان ،مقداد و ...
موارد مذکور ، برخی از فعالیتهای ایشان پس از پیروزی انقلاب تا دهه ی دوم آن بوده که به طور گذرا به آن اشاره شد.
آیت الله مقدس همواره امین و معتمد اکثریت مراجع نیز بوده اند و از نمایندگان حضرات آیات عظام : امام خمینی ، آیت الله اراکی ،آیت الله منتظری ، آیت الله بهجت ، آیت الله فاضل لنکرانی ،آیت الله شبیری زنجانی ، آیت الله مکارم شیرازی ،آیت الله موسوی اردبیلی و آیت الله صانعی میباشند.
از آثار انتشار یافته توسط آیت الله مقدس نیز میتوان به کتابهای : نظام مالی در سیستم اقتصاد اسلامی ، گردش ثروت در سیستم اقتصاد اسلامی ، آداب معاشرت با مردم ، یا علی ، یا اباذر ، در راه تفاهم (با همکاری دوستان) اشاره کرد .